Ładowanie...

Dzieci z Ludźmierza w Krakowie

2023-01-30 | czytano: 608
Dzieci z Ludźmierza w Krakowie
Wawel był siedzibą polskich władców i miejscem gdzie kształtowała się historia Polski.

Pierwszego dnia ferii zimowych dzieci z ludźmierskiej parafii pod czujną opieką ks. Piotra i s. Ewy wyruszyli do Krakowa. Zwiedzili katedrę na Wawelu, po której ciekawie oprowadzał ks. Łukasz  Jachymiak z Ludźmierza. Może i my przypomnimy sobie co nieco o jednym z najciekawszych obiektów naszej Ojczyzny. 

Wawel to wapienne wzgórze w centrum Krakowa, nad Wisłą, z zespołem monumentalnych zabytków o wyjątkowych walorach historycznych i  artystycznych. To niezwykłe sanktuarium określa tożsamość Polaków, jest ich symbolem narodowym i kulturowym. 

Wawel Piastów

Górująca nad okolicą skała o wysokości 228 m n.p.m., otoczona mokradłami, przyciągała grupy ludzkie począwszy od epoki paleolitu, już 100 tys. lat p.n.e. W IX w.

Bolesław Chrobry w końcu X w. zdobył gród wawelski i przyłączył Małopolskę do państwa Piastów. W 1000 r. powstało biskupstwo w Krakowie i budynek katedry na Wawelu. W pierwszej połowie XI w. wzniesiono murowane budowle przedromańskie związane z rezydencją władcy, sakralne i świeckie, np. rotundę – baptysterium przy katedrze .

Za panowania Kazimierza Odnowiciela, w latach 1034-1058, Wawel stał się główną stolicą państwa. Przebudowa rezydencji władcy zapoczątkowała nową fazę budownictwa, już romańskiego (pałac z aulą na piętrze – tzw. sala o dwudziestu czterech słupach z kaplicą, bazylika pałacowa św. Marii Egipcjanki). W drugiej połowie XII w. Wawel, z liczbą budowli sakralnych sięgającą dziesięciu i rozbudowanym zespołem rezydencjonalnym, stał się grodem o wyjątkowo dużej randze.

Na przełomie XIII i XIV w. wzgórze otoczono kamiennym murem obronnym w miejsce wałów drewniano - ziemnych. Wykształcił się wówczas wyraźny podział na zamek górny czyli rezydencję królewską (budowaną przez cały XIV w.) i dolny, będący zapleczem usługowym i gospodarczym. Z inicjatywy Władysława Łokietka i przy udziale biskupa Nankera powstała gotycka katedra, poświęcona w 1364 r. W XIV i 1 połowie XV w., za panowania Władysława Jagiełły, przebudowano i rozbudowano fortyfikacje zamku.

Rozkwit za Jagiellonów, upadek w XVII i XVIII wieku

Szczytowy okres rozwoju architektury i kultury artystycznej Wawelu przypada na czasy panowania Jagiellonów, zwłaszcza Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta . W latach 1506-1534 przebudowano gotycki pałac na renesansową rezydencję. Przy katedrze powstała w latach 1519 - 1533 królewska kaplica Zygmuntowska - wzorcowe dzieło sztuki renesansowej w Polsce.

Pod zaborami i w czasie wielkich wojen

Gruntowną restaurację katedry i przyległych budynków przeprowadzono w latach 1895 - 1904 pod kierownictwem Sławomira Odrzywolskiego i w latach 1905 - 1914 Zygmunta Hendla. Od 1905 r. podjęto prace przy odnowieniu pałacu, od 1916 r. pod kierunkiem Adolfa Szyszko-Bohusza. W okresie międzywojennym Wawel pełnił funkcję rezydencji głowy państwa.

W czasie II wojny światowej na wzgórzu znajdowała się siedziba okupacyjnych władz Generalnego Gubernatorstwa i Hansa Franka. Przebudowano budynek tzw. kuchni królewskich i szpitala austriackiego; od południa wzniesiono w 1942 r. bramę wjazdową zw. Bernardyńską. Po 1945 r. wyburzono jeden z budynków szpitala austriackiego i dom rekonwalescentów, a w jego miejscu wzniesiono nowy obiekt, mieszczący biura Zamku Królewskiego na Wawelu.

Wzgórze wawelskie to obecnie pomnik narodowej przeszłości, rezydencja historyczna złożona z kilku ekspozycji muzealnych, mieszczących się w budynku pałacu i dawnych kuchniach królewskich. Odrębną jednostką jest Muzeum Katedralne prezentujące przedmioty związane z dziejami kapituły, zabytki złotnictwa, tkactwa, obrazy i rzeźby.

Katedra na Wawelu jest miejscem wiecznego spoczynku większości polskich królów i ich rodzin (17 władców wliczając św. Królową Jadwigę i królową Annę Jagiellonkę) , narodowych bohaterów i wieszczów oraz biskupów. 

Na zakończenie wyprawy obejrzały jeszcze w  Bonarce City Center "Kota w butach". Zjadły jakieś burgery i wróciły do domu. Piękna wyprawa ubogacająca.  

Za zdjęcia dziękujemy ks. Piotrowi, ks. Łukaszowi i p. Kasi Łapczyńskiej



Aktualności
Śmierć Pana głosicie, aż przyjdzie
Stół Wieczerzy i Krzyż Golgoty
Koncert dla Andrzeja
I Ty możesz pomóc Andrzejowi
^